Türk romanı öksüz kaldı

Türk edebiyatının etkili seslerinden, roman ve oyun yazarı Emine Işınsu 83 yaşında hayata veda etti. ‘Sancı’, ‘Küçük Dünya’, ‘Çiçekler Büyür’ gibi eserleriyle iz bırakan Işınsu, 2008’den bu yana Alzheimer hastalığıyla mücadele ediyordu.


Edebi üretiminde milli ve manevi olanı, karakterlerinin duyguları aracılığıyla okurla buluşturan Işınsu, edebiyatın içine doğmuş bir isimdi. Cumhuriyet döneminin tanınmış şair ve yazarlarından Halide Nusret Zorlutuna’nın kızı olarak, edebiyat sohbetlerinin baş köşede oturduğu bir evde ve çevrede yetişti. 17 Mayıs 1938’de, babası Aziz Vecihi Zorlutuna’nın o dönem tümen komutanı olarak görev yaptığı Kars’ta dünyaya geldi ve çocukluk çağında ilk şiirlerini yazmaya başladı. İlk gençlik yıllarında Sarıkamış’tan Şanlıurfa’ya, Anadolu’nun farklı kentlerinde yaşadı ve eğitim gördü. TED Ankara Koleji’nden mezun olduktan sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı’nda eğitim aldı. Ayrıca fakültenin felsefe bölümünde ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nde de bir süre okudu. Üniversite döneminde bir yarıyıl AFS bursuyla ABD’de bulundu.

ANADOLU’DAN ETKİLENDİ

Aile kökleri ve Anadolu’da yaşarken yaptığı gözlemler, Işınsu’nun dünya görüşünü ve edebiyatını şekillendirmeye katkı sunar. Bulgaristan Eskicuma’dan gelen göçmenlerden olan babasından, babaannesinden ve çocukluğunun bir kısmını geçirdiği Kırklareli’nde dinlediği göç öyküleri Işınsu’nun içindeki yurt sevgisini köklendirirken bir yandan da genç yaşından beri üreten kalemine yön verir. Işınsu’nun en bilinen eserlerinden, 1978 tarihli ‘Çiçekler Büyür’ Bulgaristan’da yaşayan Türklerin çektiği acılara, kültleşen genç kadın karakteri İlay üzerinden bakar.

SOYADININ ŞÖHRETİNE SIĞINMADI

Eşi, yazar İskender Öksüz, 2018 tarihli bir söyleşisinde (Yeni Şafak), Emine Işınsu’nun çocukluğunun evde dolaşırken devamlı şiirler okuyan bir annenin yanında geçtiğini anlatıyor. Ve yazarın henüz 17 yaşında ilk yazdığı eser olan, şiir kitabı ‘İki Nokta’da annesinin isminin şöhretinden etkilenmemek adına aldığı karardan bahsediyor: “Işınsu yazarlık hayatı boyunca, daha genç bir kızken yayınlanan ‘İki Nokta’ kitabında, o tarihlerde dergilere gönderdiği şiirlerde, dikkatle ismini ‘Emine Işınsu’ diye yazar, soyadını kullanmaz. Bu, Zorlutuna soyadı sayesinde annesinin şöhretine sığınmama dikkatidir.”

Türk romanı öksüz kaldı

‘ESERLERİYLE NESİLLER BOYU YAŞAYACAK’

Işınsu’nun vefat haberini, eşi Prof. Dr. İskender Öksüz sosyal medyadan yaptığı “Az önce eşim Emine Işınsu’yu kaybettim” açıklamasıyla duyurdu. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın sosyal medya hesabından, “Emine Işınsu hanımefendiye Allah’tan rahmet, ailesine ve yakınlarına başsağlığı diliyorum. Sancı, Azap Toprakları, Çiçekler Büyür gibi güzel eserler ve sadaka-yi cariyeler bıraktı geride. Mekanı cennet, makamı âli olsun” ifadelerini paylaştı. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk da, “Türk roman sanatının unutulmaz kalemi Emine Işınsu’yu kaybettik. Eserleriyle nesiller boyu yaşayacak. Ailesine ve sevenlerine sabır ve başsağlığı diliyorum… Mekânı cennet olsun” paylaşımını yaptı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan paylaşılan mesajda ise “Edebiyatımızın değerli kalemlerinden Emine Işınsu’nun vefatını derin bir üzüntüyle öğrendik. Merhumeye Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyoruz” denildi.

MİLLİ VE MANEVİ EDEBİYATIN ADIYDI

Emine Işınsu 23 yaşındayken yazdığı, 1963’te yayımlanan romanı ‘Küçük Dünya’ ile Turizm Bakanlığı’nca ödüllendirilir. 1950’lerde Urfa’ya yerleşen İstanbullu, eğitimli bir genç kızın yeni hayatındaki ruh halini anlattığı ‘Küçük Dünya’, 1990’da Osman Sınav’ın yönetmenliğinde dizi olarak TRT 1 için uyarlanır.

Çıkardığı Ayşe ve Töre isimli dergiler Türk milliyetçi görüşünün önemli yayın organlarından biri olarak tarihe geçer. Sabah ve Yeni İstanbul gazetelerinde köşe yazarlığı yapan Emine Işınsu’nun romanlarında milliyetçi, manevi, ülkücü duygular baskındır, karakterlerinin psikolojisini öne çıkararak toplumsal ve tarihi olaylardaki duruşunu gösterir. Batı Trakya ve Kerkük Türklerinin yaşadıklarını ‘Azap Toprakları’, ‘Çiçekler Büyür’, ‘Tutsak’ adlı romanlarında yoğun bir şekilde yansıtır. Işınsu’nun aldığı ödüller arasında Türk Edebiyatı Vakfı Roman Ödülü, Türkiye Milli Kültür Vakfı Roman Ödülü, Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülü, Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği Şeref Ödülü, Türkiye Yazarlar Birliği/İstanbul Şubesi Ömür Boyu Roman Ödülü yer alıyor. 1972’den beri yazar İskender Öksüz ile evli olan Işınsu, üç çocuk annesiydi.