Amazon Prime dizisi Jack Ryan üzerine

Ajan dizisi sevenler değil sadece ortadoğu, küresel terör, mülteci meselelerine kafa yoranlar Amazon Prime dizisi Jack Ryan'ı mutlaka izlemeli. Bir ajan dizisinin başka hiçbir yerde bir yerde bulamayacağınız hikayesi.


Tom Clancy’s Jack Ryan dizisi 30 Ağustos 2018’de prömiyeri yapılan bir Amazon Prime dizisi. Şimdilik iki sezonu Türkçe altyazılı olarak izlenebilir durumda Amazon Prime’da. Dizinin ilk sezonu hayli hassas bir meselenin üzerine gidiyor; radikal İslamcı terör oluşumlarının. Dizi Türkiye’de geçen bölümleri nedeniyle dikkatleri üzerine çekti. Ancak diziye sadece bu gözle bakmak haksızlık olur. Gelin önce biraz Jack Ryan’ı anlatalım.

Jack Ryan ilgisi yeni değil

Tom Clancy’nin Jack Ryan serisi Jack Ryan Gölge Ajan adıyla beyaz perdeye uyarlanmıştı. Kevin Costner’ın başrolünü üstlendiği Jack Ryan: Gölge Ajan filminde ayrıca Keira Knightley, Chris Pine gibi oyuncular da yer almıştı. Sadece bu da değil Jack Ryan’ı bugüne kadar pek çok ünlü aktör canlandırdı. Alec Baldwin , Harrison Ford, Ben Affleck ve az önceki bahsettiğimiz filmde Chris Pine ona hayat verdi.  John Krasinski – ki kendisi Emily Blunt’in kocası olur- , 30 Ağustos 2018’de prömiyeri yapılan aynı adlı Amazon Prime web televizyon dizisinde Ryan’ı canlandıran beşinci ve son aktör oldu. Şimdilik.

Jack Ryan kimdir?

Peki kimdir Jack Ryan? Afganistan’da denizci olarak yaptığı askerlikten sonra Jack Ryan, beladan uzak sakin bir hayat sürmeye başlamıştır. Artık herhangi bir risk almadan huzur içinde yaşamayı prensip edinmiştir, ama hiç de beklediği gibi olmaz hayat ve maceradan maceraya koşar. Tom Clancy’nin Jack Ryan roman serisinde kahramanımız binbir çeşit hikaye yaşıyor ama bugün konumuz Amazon Prime dizisi.

Herkes diziyi Jack Ryan üzerine kuruyor özet çıkarırken ya da anlatırken doğal olarak. Jack Ryan Wall Street’te bir Rus milyarder için mali danışmanlık yapmış ardından CIA için çalışmaya başlamıştır vs vs denebilir ancak dizi meseleye çok daha geniş bir çerçevede bakıyor mesele Jack Ryan olmaktan bile çıkabiliyor. Bu kötü bir şey değil elbette; aksine hikayeye gerçeklik katıyor. İnternette hakkında birkaç inceleme özet vs vs bulabileceğiniz diziyi bir de ben anlatayım:

Süleyman ve kardeşi Bekaa Vadisi’ndeki evlerinde.
Her şey Bekaa vadisinde başlıyor

Bekaa Vadisi’nde yıkık dökük ama huzur dolu evlerinin  bahçesinde oynayan en fazla on yaşındaki iki kardeşin gözleri önünde önce kasabaları ardından evleri bombalanır. Küçük kardeşinin bacaklarının üzerinden yanan kalasları kaldıran büyük kardeş Süleyman ailesinden geriye kimsenin kalmadığını görür ve zorla topraklarından koparılan iki kardeş Fransa’ya bir ailenin yanına gönderilir. Orada büyük bir azimle okuyan büyük kardeş Süleyman iyi bir fakültede hukuk okur. Örnek bir vatandaş gibi yaşamaya çalışan Süleyman fakültenin ardından gittiği ilk iş görüşmesinde ırkçılığın en alasını yaşar. Bunu bir Fransız ajan Jack Ryan’a şöyle anlatır; “Amerika’da başka bir ülkeden gelip yine de Amerikalı olabilirsin ama Fransa’da öyle değil. Burada ya Fransızsın ya değil.”

Süleyman karakterini İsrailli oyuncu Ali Suliman canlandırıyor.
Süleyman karakteri

Süleyman sadece bunun için yani ırkçılığa uğradığı için değil elbette haylaz kardeşini kurtarmak için polisle çatışır ve Fransa’da hapse düşer. Oradan radikal İslamcı bir terörist olarak çıkar. Ve gider örgütünü kurmak üzere Suriye’ye yerleşir. Önündeki engel olan başka bir örgüt liderini adamlarını satın alarak yok eder ve o artık bir şeyhtir. Fransa’da bir kiliseye yaptığı sarin gazlı saldırıda 306  kişiyi öldürür. Suriye’deki tebası da büyümeye başlar. Başına hiç beklemediği bir şey gelir ve karısı iki kızını da alıp ondan kaçar.

Hanin karakterini Suudi-Amerikan aktrist Dina Shihabi canlandırıyor.

Dizinin Türkiye bölümleri bu noktada devreye giriyor. Ülkeye Nizip’ten giriş yapan Süleyman’ın karısı Hanin eninde sonunda Amerikan istihbaratının radarına takılıyor. Zeugma Mülteci kampında insan kaçakçılarının eline düşüyor ama sıkıntısı sadece bu değil Hanin’in peşinde kocasının psikopat bir adamı da var.

Finansman meselesi

Neyse uzatmadan meseleye Jack Ryan analist olarak henüz Süleyman’ın varlığından kimsenin haberi yokken dahil oluyor. Terör meselesi malumumuz kaynak olmadan sürdürülebilir olmayan bir şey. Ve analistimizin görevi de uluslararası para trafiğini takip edip şüpheli hareketleri ortaya çıkarmak. Birkaç şüpheli hareketi tespit edip Süleyman’ı buluyor. Bu arada sim kartlar üzerinden 10’a bin dolarlık transferler yapıldığını keşfediyor. Derken analistimiz kendisini bütün olayların ortasında buluyor hatta bir tesadüf eseri Süleyman ile bile tanışıyor.

“Sen de dizinin hepsini anlatmışsın” diyecekler için notumuzu ekleyelim buraya sonra devam edelim: bu olaylar meseleyi anlıyormuş gibi görünse de öyle değil dizi sandığınızdan daha geniş bir yelpaze sunuyor bu açıdan oldukça başarılı. Her bir bölümü ayrı bir film tadında. Masraftan kaçınmadıkları gibi olay örgüsünü de çok sağlam kurmuşlar.

Türkiye’de çekilen bölümler

Türkiye’de çekilen bölümler için yapılan eleştirilerden biri ülkemizi kötüledikleri yönünde. Peki neler yapıyorlar? Bir kere mülteci kampında insan kaçakçılarının rahatlıkla at koşturmaları var. Ardından bazı görevlilerin bu kaçakçılığa göz yumduğu iması yer alıyor. Kaçakçılar bir şebeke gibi çalışıyor. Mola yerleri bile var. Çoğu da Arap kökenli olarak karakterize edilmiş. Türkiye’de çekilen bölümlerde bazen insan burası Suriye mi yoksa Türkiye mi diye düşünüyor. Bunu ülkemizde çekilen filmlerde hep yapıyorlar. Bizi ortadoğulu olarak empoze etmek hoşlarına gidiyor. Daha otantik de geliyor olabilir. Bu arada mültecileri taşıyan kamyonda sürekli Çekirge türküsü çalışıyor o da ilginç olmuş.

Dizide Süleyman’ın karısı Hanin Nizip’teki mülteci kampına sığınıyor.

Açıkçası Fransızlara yönelik eleştirilerini görünce dizide kendi ülkemiz adına çok rahatsızlık veren bir şey görmedim. Amerikan istihbaratına yönelik de ağır eleştiriler var. İşlerini yasa dışı yolardan zaman zaman nasıl da yürütebildiklerini apaçık anlatıyor dizi. Türkiye ile ilgili sahneleri doğal ve gerçekçi buldum. Meseleyi vay ülkemizi karalıyorlar meselesine çekmelik bir durum yok bence. Çünkü yanlışsa eğer her yerde yanlış yapabilen insanlar olabiliyor. Üstelik dizinin asıl gayesi Türkiye’yi kötülemek değil. Öyle olsa rahatsız ederdi. Niyet önemli yani.

John Krasinski’nin performansı

John Krasinski’nin komediye daha yatkın bir oyuncu olduğu malumumuz. Bu nedenle Jack Ryan rolünde onun adı açıklandığında kuşkuyla yaklaşanlar oldu. Ama o rolünü hakkıyla oynuyor bence. Klasik ajan filmlerinde dizilerinde olan kasıntı ajan rolü burada ona da salık verilmiş olacak ki zaman zaman oyununu o noktaya taşıdığını söyleyebilirim.  Bazı sahnelerde sanki o değil de Tom Cruise Jack Reacher var gibiydi.  John Krasinski daha doğal bir oyuncu oysa. Gözüme battı diyebilirim bazı sahnelerde ama genel olarak başarılı buldum. Abbie Cornish Jack Ryan’ın sevgilisi rolünde ilginç bir seçim olmuş. Yine de ikili olarak uyumları iyi.

Abbie Cornish dizide Jack Ryan’ın sevgilisi rolünde.
Kitaplardaki Jack Ryan

John Patrick Ryan yazar Tom Clancy tarafından yaratılan ve 30 yılı aşkın süredir New York Times en çok satanlar listesinde sürekli olarak zirveye çıkan romanlarda yer alan kurgusal bir karakter. Clancy’nin 2013’teki ölümünden bu yana, diğer dört yazar Ryan serisini ve diğer bağlantı serilerini Clancy aile mülkünün onayıyla sürdürdü: Mark Greaney , Grant Blackwood , Mike Maden ve Marc Cameron.

Bir Baltimore polis dedektifi ve bir hemşirenin oğlu olan Ryan, ABD Deniz Kuvvetleri Akademisi’nden sonra Afganistan’da savaşa katılır ardından bir süre borsacılık yapar. Ryan daha sonra bir analist ve ara sıra saha görevlisi olarak Merkezi İstihbarat Teşkilatı’na (CIA) katılır.

Süleyman ve karısı Hanin.
Ne anladık?

Dizi boyunca insan hep şunu düşünüyor; ne yani Süleyman kader kurbanı mı? Çünkü hikaye daha çok onun ne acılar çektiğinin nasıl da adım adım terörist yapıldığının üzerinden yürüyor. Onun daha insancıl yanları ortaya seriliyor.  BU başlangıçta rahatsızlık vermiyor değil. Mesela Suriye’de kaçırılan Amerikalı ve Avrupalı doktorları himayesine alıyor onlara ilaç veriyor vs vs. Eminim siz de izlerken öyle hissedecek ve teröre bahane mi buluyorlar diye düşüneceksiniz. Ama acele karar vermeyin her şey sonra ortaya çıkıyor. Terörün bahanesi aması nedeni olmaz çünkü. Karakterler üzerinden izleyicileri de şaşırtacak bir film. Hemen tanımıyorsunuz onları gerçek yüzleri yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Bu açıdan da başarılı. Çünkü kimse hemen her şeyini bilmek istemez kimsenin gerçek hayatta da filmlerde de:)

Artı bir kez daha Türkiye’nin ortadoğulu kadınlara nasıl can simidi olduğunu görüyoruz. Diziyi izleyip de Hanin karakteri çocuklarıyla birlikte Nizip’e giriş yaptığında derin bir oh çekmeyen olmayacaktır.

Amazon Prime’da yayında

Amazon Prime dizinin tanıtımını şöyle yapıyor: CIA analisti Jack Ryan, şüpheli bir banka transferi dizisine rastladığında, cevap arayışları onu masa başı işinin güvenliğinden çeker ve onu Avrupa ve Orta Doğu’da ölümcül bir kedi fare oyununa fırlatır ve yükselen bir terörist figür hazırlanır.


Dutluk Dergi sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya Devam Edin