2020’nin En İyi 50 Kitabı: Edebiyat

"Kitaplarım, bana yetecek kadar büyük krallıktır." demiş William Shakespeare. Her krallığın tebası da farklıdır.


Hürriyet Kitap Jürisi 2020 yılının kendi kralıklarının en iyi kitaplarını seçti. 23 kişilik jüri bu yıl yayımlanan yerli ve çeviri kitapları, edebiyat ve edebiyat dışı kategorilerinde ayrı ayrı değerlendirdi. Jürinin gönderdiği ‘en iyi 10 kitap’ listelerindeki sıralamaya göre yapılan puanlama sonucunda, Ayfer Tunç’un son romanı ‘Osman’ en çok oyu alarak edebiyat kategorisinde birinci oldu. İşte jürinin seçkisiyle 2020’nin edebiyat kategorisindeki en iyi 50 kitabı.

1. Osman – Ayfer Tunç, Can Yayınları

Yazarının deyişiyle ‘bir düşüş romanı’… Tunç’un ‘Yeşil Peri Gecesi’ adlı eserini okuyanların bir parça tanışık olduğu ama asıl olarak içini dışını şimdi öğrenecekleri bir karakterin, Osman’ın ‘hayat macerası’. Osman’ın Türkiye’nin 90’larından bugüne uzanan hayatını; hem kendisinin hem de ona değmiş kişilerin anlatımıyla okurken memleketin kültürel ve sosyal değişimini de sezinledik, takip ettik. Çarpıcı hikâyesi, karaktere farklı açılardan bakma şansı veren kurgusu, Osman’ın, çöküşe yaklaştıkça başkalaşan duyguları eşliğinde 504 sayfa boyunca heyecanla sürüklendik durduk. Bir yandan da Osman’a karşı ne hissedeceğimizi bir türlü bilemedik. Etkisi okuru kolay bırakmayan güçlü bir roman olarak hafızalarımıza yerleşti. Bahar Çuhadar

2. Yaşadınız Öldünüz, Bir Anlamı Olmalı Bunun – Selim İleri, Everest

En vefakâr yazarlarımızdan, bir tür ‘edebiyat arkeoloğu’ olan Selim İleri; Ahmet Hamdi Tanpınar’ı, Türk edebiyatının bu en kıymetli yazarının hayatını, eserlerini, kişilerini alıp bir roman yaratmış. Tanpınar hem yaşarken değer verilmeyen eserleriyle hem de yaşamöyküsü ve kişiliğiyle ‘Yaşadınız Öldünüz, Bir Anlamı Olmalı Bunun’un konusu olmuş. Roman, kahramanlarından Tanpınar’a, Tanpınar’dan eserlerinin kahramanlarına uzanıyor. Selim İleri, kahramanına nesnel bir bakışla, bir insanın tamamen iyi ya da kötü olmayacağı bilinciyle yaklaşıyor, onu anlamaya, konumlandırmaya çalışıyor. Tanpınar’dan unutulmaz bir roman kahramanı yaratıyor. Metin Celâl

3. Hamamname – Murathan Mungan, Metis

Murathan Mungan üzerinde yıllarca çalıştığı ‘Hamamname’de, hamamla ilgili tüm çağrışımların izini sürüyor. Ölümsüz hamam cininin sulara kapılıp zaman ve mekân değiştirmesiyle de suyun çağrıştırdığı hemen her konuya İstanbul’la bağlantısı içinde değiniyor. Çeşmeleri, sarnıçları, külhanları anlatırken bir bakıyorsunuz, İstanbul’un rüzgârlarına, Boğaz’ın akıntılarına, balıkçılarına geçmiş. Üstelik her şeyi güzel bir edebi dille anlatsa da isim vermeyi de ihmal etmiyor. Anlattıkları somutlaşıyor. İstanbul’un o hamamlarını, çeşmelerini, su kaynaklarını gidip görmek arzusuyla doluyorsunuz… Metin Celâl

4. Sus Barbatus! 2 – Faruk Duman, Yapı Kredi Yayınları

5. Ev – Nermin Yıldırım, Hep Kitap

6. Kantolar – Ezra Pound, çev.: Efe Murad, Yapı Kredi Yayınları

7. Yetişkinlerin Yalan Hayatı – Elena Ferrante, çev.: Eren Yücesan Cendey, Everest

8. Dürüst Yalancı – Tove Jansson, çev.: Yonca Mete Soy, Siren

9. Yarın Berbat Bir Gün – Dorothy Parker, çev.: Başak Bekişli, Delidolu

10. Kız, Kadın, Öteki – Bernardine Evaristo, çev.: Ebru Kılıç, Doğan Kitap

11. Ayrılık Çeşmesi Sokağı – Selçuk Altun, İş Kültür

12. Delibo – Murat Uyurkulak, Can Yayınları

13. Dans Dans Dans – Haruki Murakami, çev.: Ali Volkan Erdemir, Doğan Kitap

14. Evrensel Şarkı/Canto General – Pablo Neruda, çev.: Adnan Özer, Can Yayınları

15. Günler Aylar Yıllar – Yan Lianke, çev.: Erdem Kurtuldu, Jaguar Yayınları

16. Ağabey – Mahir Güven, çev: Ebru Erbaş, Can

17. Son – Karl Ove Knausgaard, çev.: Haydar Şahin, Monokl

18. Ahitler – Margaret Atwood, çev.: Canan Sılay, Doğan Kitap

19. Sen ve Kendin – Necati Tosuner, İş Kültür

20. Lise Öğretmeni Pedersen’in Ülkemize Musallat Olan Büyük Siyasi Uyanışa Dair Anlatısı – Dag Solstad, çev.: Banu Gürsaler Syvertsen, YKY

21. Ceza Kanunu 353. Madde -Tanguy Viel, çev.: Mehmet Emin Özcan, İletişim

22. Kötü Kalp – Aslı Tohumcu, Can

23. Tokyo’nun Son Çocukları – Yoko Tawada, çev.: Hüseyin Can Erkin, Siren Yayınları

24. Arkadaşlarım – Emmanuel Bove, çev.: Ebru Erbaş, Can Yayınları

25. Maymun Yılı – Patti Smith, çev.: Seda Ersavcı, Domingo

26. Mavi Bilet – Sophie Mackintosh, çev.: Begüm Kovulmaz, Can

27. Oduncular – Roy Jacobsen, çev: Deniz Canefe, YKY

28. Kitapları Kurtaran Kedi – Sosuke Natsukawa, çev.: H. Can Erkin, Turkuvaz Kitap

29. Atmaca – Hikmet Hükümenoğlu, Can

30. Ne Rezalet – Paulina Flores, çev.: Zeynep Çelikel, Notos

31. Burası Radyo Şarampol – Şükran Yiğit, İletişim

32. Piyango ve Diğer Öyküler – Shirley Jackson, çev.: Berrak Göçer, Siren

33. Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde – Olga Tokarczuk, çev.: Neşe Taluy Yüce, Timaş

34. Ölümün Adı – Klester Cavalcanti, çev.: Serhat Tunca, Alakarga

35. Elden Düşme Dünya – Wilhelm Genazino, çev.: Tevfik Turan, Jaguar Kitap

36. Toprak – Robert Seethaler, çev.: Regaip Minareci, Timaş Yayınları

37. Son Vagon – Angeles Donate, çev.: Keziban Acarlar, Kutu Yayınları

38. Açık Kaldıkça Defterim – Ebubekir Eroğlu, YKY

39. Yorgun Sevda – İrfan Yalçın, h2o Kitap

40. Kıpırdamıyoruz – İsmail Güzelsoy, Doğan

41. Yakınlık Mesafesi – Neslihan Önderoğlu, Can

42. Cuma Karası – Nana Kwame Adjei Brenyah, çev.: Taylan Taftaf, İthaki

43. Babamı Kim Öldürdü – Edouard Louis, çev.: Ayberk Erkay, Can

44. Bul Beni – Andre Aciman, Çev.: Berrak Göçer, Sel

45. Yedi Askı Şiirleri (Muallakalar) – Kolektif, çev.: Mehmet Hakkı Suçin, Kırmızı Kedi

46. Makar’ın Rüyası – Vladimir Korolenko, çev.: Karsu İlksen Fırat, Vakıfbank Kültür

47. Zamanın En Kısa Hali – Cem Akaş, Can

48. Dersim Alexanderplatz – İmran Ayata, İletişim

49. Bir Kadının Görünmez Yaşamı – Martha Batalha, çev.: Seda Çıngay Mellor, Kafka Kitap

50. Çimen Yaprakları II – Walt Whitman, çev.: Fahri Öz, İş Kültür

Hürriyet Kitap Sanat Jürisi: A. Ömer Türkeş, Adnan Bostancıoğlu, Ali Bulunmaz, Anıl Mert Özsoy, Bahar Çuhadar, Doğan Hızlan, Efnan Atmaca, Elif Türkölmez, Eray Ak, Erhan Tekten, Erkan Aktuğ, Gamze Akdemir, Gülden Öktem, Haydar Ergülen, İhsan Yılmaz, İlker Yaşar, Metin Celâl, Necla Bayraktar, Ömer Erdem, Sibel Oral, Sinem Dönmez, Şenay Aydemir, Yücel Kayıran.

Kapak Fotoğrafı: Son – Karl Ove Knausgaard