Bilim adamları hakkında anlattığımız hikayeler genellikle kahramanlıktır. Devrim niteliğindeki fikri reddedilen, unutulan ve sonra doğrulanan figür; bir anlatım klasiğidir.
Simbiyojenezin (iki ayrı organizmanın birbirleriyle birleşerek tek ve yeni bir organizma oluşturması) “babası” olarak savunulan Constantin Merezhkowsky’yi (1855–1921) düşünün. Yirminci yüzyılın ilk on yıllarında, mitokondri ve kloroplast gibi hücre organellerinin daha basit bakteri benzeri organizmalar olarak ortaya çıktığını öne sürdü. Biyologlar, onun kahramanca başarısı, ihmal edilmesi ve ardından yeniden keşfedilmesi olarak gördükleri şeye tekil olarak işaret ederken, akademisyenler Jan Sapp, Francisco Carrapiço ve Mikhail Zolotonosov , 1905 ve 1910 tarihli belgelerle onun başka yüzlerini ortaya çıkardı.
Merezhkowsky’nin birkaç gizli hayatı vardı.
Her bilim adamı kahraman olmayabilirdi. Sapp, Carrapiço ve Zolotonosov, Merezhkowsky’nin “kirli” kariyerinin St. Petersburg’daki öğrenciden Batı Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’ne, İsviçre’deki intiharına kadar izini sürüyor. Ortaya çıkardıkları ise; metafizik, spiritüalist, politik ve cinsel inançları ve uygulamaları. Merezhkowsky’nin birkaç gizli hayatı vardı.
19. yüzyılın sonlarındaki birçok Rus öğrenci gibi, Constantin Sergeevich Merezhkowsky de devrim yanlısı olmaya başladı. Ancak “Çar’ın gizli polisinin işbirlikçisine” dönüştü ve Yahudi karşıtı bir grubun örgütleyicisiydi. Bir “sağcı profesör” olarak görevi, “Yahudiler ve diğer” hainler “hakkında casusluk yapmaktı. Bazı meslektaşları, onları ihbar ettikten sonra görevden alındı. Bu arada bilim yapmaya devam etti. Sonra, 1914’te aniden Rusya’dan kaçtı.
Merezhkowsky’nin diğer sırrı pedofiliydi. Skandal ülke çapındaydı. İki düzineden fazla tecavüzle suçlandı. Tecavüzden yargılanma korkusuyla 1886’da St. Petersburg, ardından 1898’de Kırım’dan kaçtı.
1898’den başlayarak Merezhkowsky, sahte bir isim kullanarak Amerika Birleşik Devletleri’nde dört yıl boyunca seyahat etti. Kaliforniya’da en az bir tecavüz teşebbüsünden kaçtı. ABD’de geçirdiği süre boyunca, The Earthly Paradise veya a Winter Night’s Dream yazdı.
Sapp ve ortak yazarları, bu uzun başlıklı romanı “esasen, onun pandofilik ideal biçimine uygun olarak yeni bir insan ırkının üremesi ile faşist-öjenik bir ütopya” olarak tanımlıyor.
Üç ortak yazarlar, Merezhkowsky’nin Cenevre’deki bir otel odasında kendini gazla öldürdüğü ayrıntılı intiharının “bir tür bilimsel / mistik sembolizm” olabileceğine inanıyor. Hangi ezoterik “mesajı” amaçlamış olursa olsun, intihar notu Latince yazılmış ve içinde bulunduğu polis dosyası imha edilmişti.
Biri; iyi bilim yapabilir ve yine de korkunç bir insan olabilir. Merezhkowsky gibi.