İnaktif aşı olan Sinovac’tan farklı olarak Halk Sağlığı Laboratuvarları’nda -70 derecedeki dolaplarda saklanan aşılar, günlük randevu sayısına göre belirlenen ihtiyaç doğrultusunda ana dolaplardan aşı araçları ve özel taşıma aküleriyle soğuk zincir kırılmadan aşı merkezlerine götürülüyor.
Aşılar, 2-8 derecelik aşı dolaplarında 120 saat yani 5 gün boyunca tutulabiliyor. Biontech aşıları, mRNA bazlı aşı olduğu için önce çözünmesi bekleniyor, daha sonra flakonlar serum fizyolojik ile sulandırılıyor. Ardından çok hassas bir şekilde sallanarak karıştırma işlemi yapılıyor, renk ve partikül kontrolü yapıldıktan sonra bir flakondan tek kullanımlık şırıngalarla 6 ayrı doz şeklinde vatandaşlara uygulanıyor. Hızla kullanılması gereken durumlarda aşı, oda sıcaklığında yarım saat içinde çözünebiliyor. Çözünen aşının 6 saat içinde uygulanmış olması gerekiyor.
Özel transfer
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi aşı sorumlusu hemşirelerinden Neslihan Bilge Işık, DHA’ya mRNA aşısının farklı uygulamasıyla ilgili detayları anlattı. Işık, “Aşılarımızı Halk Sağlığı laboratuvarlarından – 70 derecedeki dolaplardan, trafikte vs sıkıntı yaşanma ihtimaline karşı gerekirse kuru buz eşliğinde -20 dereceye kadar soğutabildiğimiz özel akülü aşı çantalarımızla teslim aldık.
Kurumunuza geldikten sonra aşılarımızı 2-8 derecedeki aşı dolaplarımızda 120 saat muhafaza edebilecek şekilde planlamaları yapıldı. Uygulama ise aşı çözüldükten sonra, serum fizyolojikle sulandırarak ve sulandırılmış aşının 6 saat içerisinde hastalara enjekte edilecek şekilde yapılıyor.
Her aşı flakonu, kişilere uygulanmadan önce tanımlaması, barkodlaması ve okutulması yapılarak kaydediliyor. Her doz ise 6 ayrı kişiye tanımlanacak şekilde sisteme kaydediliyor. mRNA aşılarında inaktif aşıdan farklı olarak bir flakondan 6 doz aşı çıkıyor. Bu nedenle bir flakonun barkoduna o güne randevulu 6 vatandaşımızın tanımlanması yapılıyor.
Barkodu flakon üzerine yapıştırıyoruz, kalan 6 dozu da bu barkoda işleyerek hangi kişiye işlendi ise onun TC bilgisini tanımladıktan sonra kayıtlarımıza geçiriyoruz. Aşıdan sonra vatandaşlarımızı bir süre burada tuttuktan sonra bir sorun çıkmadığı taktirde gönderiyoruz” dedi.
Ekipler eğitime katıldı
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Necdet Sağlam ise BioNTech aşılarının uygulanmasına dair ekiplerin hummalı bir eğitimden geçirildiğini söyleyerek, hem BioNtech’in kendi eğitim videoları hem de Sağlık Bakanlığı’nın bilgilendirme eğitimleriyle planlamaların yapıldığını söyledi.
Doç. Dr. Sağlam, “Aşılarımız sabahın erken saatlerinde soğuk zincir kurallarına uyularak getirildi. Hastanemizde aşı polikliniği şartlarında, aşılar çözüldükten sonra, hazırlıklarını yapan uygulayıcı hemşire arkadaşlarımız tarafından yapılıyor.ç Gerek BioNTech, gerekse Sağlık Bakanlığımızın eğitimlerinden geçen ekiplerimiz, mevcut aşı polikliniklerimizde hazırlıklı olarak aşılamalara başladı. Bugün için randevu sayısı BioNTech için yaklaşık 500 civarında. 150 civarında da Sinovac aşısı randevumuz var.
5 merkezde yapılıyor
Bugün aşı polikliniklerimiz BioNTech ağırlıklı olacak, yaklaşık 5 poliklinikte BioNTech aşılamaları yapılıyor. İlk planda gelen randevulu kişiler içeriye alındıktan sonra, sulandırılan flakonlar 6 kişiye uygulanacak dozlar şeklinde hazırlanıyor. Çözülmüş olarak bekleme süreleri içerisinde uygulanması gerekiyor” diye konuştu.
Doç. Dr. Sağlam, Halk Sağlığı Laboratuvarlarından getirilen BioNTech aşısının -70-80 derecedeki dolaplardan direkt alınarak hastaneye getirildiğini söyledi ve sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu aşıyı – 80 derecelik buzdolaplarında tutmuyoruz hastanede. 2 ila 8 derecelik buzdolabında bekletiyoruz. Çünkü bu sıcaklıkta bozulmadan 5 gün kalabiliyor. Biz de soğuk zincire uygun şekilde günlük veya belki iki günde bir, hastaların aldığı randevu sayılarına göre depolardan aşı transferi planlamalarını yapacağız. Aşıların çözdürülmesi işlemi ise alınan randevu sayısına göre yapılacak. Örneğin bugün 500 randevu var, öğlene kadar gelecek olan vatandaşların sayısına uygun sayıda flakon çözdürülecek ve uygun süresi içinde yapılacak. Hepsi bir anda çözdürülmeyecek”
Hangi aşı için….
Emekli doktor olan babası Ramazan Cengiz Özgen’in (72) aşı randevusu için hastaneye geldiklerini anlatan Arzu Özgen, aşı seçimine dikkat etmediklerini, hangi aşı için randevu uygunsa o aşıya randevu aldıklarını söyledi.
Özgen, “Babamın aşısını yaptırmak için geldik. Aslında biraz geç kaldık. Bazı ağır hastalıklar geçirdiği için, şüphelerimiz de vardı, aşı etkinliği güvenliği ile ilgili. Ama gerek basından gerek doktorlarımızdan ama en önemlisi de çemberin iyice daralmasından dolayı aşısını yaptırmaya karar verdik. Tehlike bizlere doğru da geliyor çünkü. Randevu almakta hiç zorlanmadık. Hangi aşı olduğuna bakmadan, BioNTech mi Sinovac mı gözetmeden ilk randevuyu aldık. Bizlere aşı sırası gelmesine daha var ama ben çalışıyorum, aynı evde yaşıyorum. Dolayısıyla her an eve hastalığı taşıma riskim var. Bu nedenle de büyüklerimizi yaşlılarımızı korumak ve kollamak zorundayız” diye konuştu.
DHA
