CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy’un yanıtlaması üzere Meclis Başkanlığı’na bir önerge verdi. Ülkenin neredeyse her köşesinde yaptıkları kaçak kazılarla kültür mirasına geri dönüşü olmayan zarar veren define avcılarının önüne bir türlü geçilemediğini belirten Arı önergesinde, “Tarihi alanın en büyük sorunu kaçak kazı yapan define avcıları. Tarihi eserlerimize verilen zararın önüne geçilemiyor olması alınan tedbirlerde yetersiz kalındığını ortaya koymaktadır. Ne tür yeni önlemler almayı düşünüyorsunuz?” diye sordu.
ÖZEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ALINDI
Bakan Ersoy, Arı’nın önergesine verdiği yapıtta kaçak kazı çalışmaları ve çalıntı eserlerle ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele çalışmalarındaki verimliliğin arttırılması amacıyla Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü bünyesinde 9 Mart 2020’de Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı kurulmuştur. Yurt İçi Kaçakçılıkla Mücadele Şube Müdürlüğü tarafından; kaçak kazıların yoğunlaştığı alanların fiziki şartlarına en uygun güvenlik yönteminin belirlenmesi, (fotokapan, kamera, bekçi vb) gibi birçok planlama bu çalışmalar doğrultusunda yapılmaktadır. Kültür ve tabiat varlığı kaçakçılığıyla mücadele çalışmaları kapsamında, Genel Müdürlüğe bağlı müze müdürlüklerine son iki yılda getirilen 201 bin 55 adet suça konu eser ve objenin inceleme ve tasnifi yapılarak, korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarımız müze müdürlüklerinde muhafaza altına alınmıştır.
KOLEKSİYONLAR MÜZAYEDELER, YAYINLAR
Yurt Dışı Kaçakçılıkla Mücadele Şube Müdürlüğü tarafından; yasadışı yollarla yurt dışına çıkarılmış kültür varlıklarımızın yerlerinin tespit edilmesi amacıyla yurt dışındaki müze koleksiyonları, müzayedeler ve bilimsel yayınlar kontrol edilmekte, bu konudaki ihbarlar değerlendirilmekte ve iadesi talep edilecek eserlerimiz için izlenecek en uygun yöntem ve strateji belirlenerek, arşiv araştırmaları, bilimsel raporlar, kriminolojik veriler vb bilgileri içeren destekleyici dosyalar hazırlanmaktadır. Bu dosyalar doğrultusunda, Dışişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığıyla işbirliği halinde ilgili ülke nezdinde iadesi talep edilen eserlerimizin takibi titizlikle yapılmakta, eser iadeleri, çoğunlukla diplomatik girişim ve müzakereler yoluyla sürdürülmektedir.
IRAK’A 81 ESER İADE
Şartların uygun olduğu hallerde ülkemizde ele geçen yabancı kökenli kültür varlıklarının köken ülkelerine iadesi sağlanmaktadır. Bu kapsamda; 2019 yılında Irak’a 81, Çin Halk Cumhuriyetine iki adet eserin iadesi sağlanmıştır. Yurt dışında bulunan kültür varlıklarımızın ülkemize iadesi kapsamında, 2002-2020 yılları arasında 4 bin 440 adet eser ülkemize kazandırılarak, müzelerimizde muhafaza atına alınmıştır.”
