İstanbul Ayasofya Camii’nin ikinci katında, ilk başta çatlak zannedilen fakat zamanla bir Viking komutanına ait olduğu öğrenilen yazı ve anlamı.
“halvdan buradaydı”
Antik çağ boyunca yapılmış olan ibadethanelerin en görkemli ve uzun ömürlülerinden kabul edilen Ayasofya’da, hünkar mahfeline çıkarken görülen bazı garip çizikler uzun yıllar kimsenin dikkatini çekmemiş, bunlar doğal çatlaklar sanılmıştı…
Ancak yapılan incelemede bu çiziklerin aslında eski viking yazısı olduğu anlaşıldı… 9. yüzyılda Ayasofya’yı ziyaret eden ve çok etkilenen Viking komutanı Halvdan, bu çiziklerle kalıcı bir kitabe oluşturmuştu. yazıda ”Halvdan buradaydı” yazılıydı… Bu da kuşkusuz Ayasofya’daki sayısız gizem ve ilginç olaya sıradan bir örnek.
Peki ”Halvdan” kimdir?
Norveç’e bağlı ve kuzey kutup dairesinin yaklaşık 200 kilometre yukarısında, yani neredeyse kuzey kutbunda Lotofen denilen bir takımada vardır. Bu takımada da bir Viking kabilesi yaşar. Kabilenin adı reis olav Tvennubrini’dir. Bu kabilenin de Halvdan adında bir başkomutanı vardır. Halvdan, genç ve bekardır. Aynı zamanda da korkusuz bir başkomutandır.
Bir gün Miklagard’a uzanacak uzun bir yolculuk yapar. Vikingler Miklagard derler bildikleri en büyük şehre… Ve bildikleri en büyük şehir de İstanbul’dur. Halvdan istanbul’un çarşılarından, milyona varan insan kalabalığından çok etkilenir. Şehrin o dillere destan mabedi olan Ayasofya’yı ziyaret etmek ister. Ayasofya’yı başka bir şekilde ziyaret etmesi mümkün olmadığından bir ayine katılır. Hristiyan olmadığından da muhtemelen ayin sırasında canı sıkılır. Ve muhtemelen, cebinden çakısını çıkarır, gizli kapaklı bir şeyler kazır.
Bizans Vikingçe’den hiçbirşey anlamadığı ve yazıyı basit çiziklere benzettiğinden, çiziklere dokunmaz. Gün gelir İstanbul Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilince Ayasofya Osmanlı’nın olur. Bu çizikler bir yazıya değil de doğal koşullarda oluşmuş çiziklere benzettiğinden, dokunulmaz. Böylece yazı günümüze kadar gelir. Hem de gizli kapaklı bir yerde değil, çok göz önünde bir yerde, ikinci katın mermer korkuluğunun tam üzerinde!
Yazıda ne mi yazıyor? Adam pes dedirtecek bir şey yapmış. En büyük mabede adını kazımış. Görmek isteyene Halvdan’ın yazısı, Ayasofya’nın ikinci katında mermer korkuluğun tam üzerinde bulunmaktadır.
